Tokugawa Ieyasu (1543 - 1616)
Tokugawa Ieyasu (Matsudaira Takechiyo) ၏ ငယ္ဘဝ (1543 - 1555)
Matsudaira Takechiyo ဟာ Mikawa ျပည္နယ္ေလးရဲ့ မထင္မရွား Daimyo ျဖစ္တဲ့ Matsudaira Hirotada (1526-1549) ရဲ့ သား ျဖစ္ပါတယ္။ Mikawa ျပည္နယ္ရဲ့ အေ႔ရွဘက္မွာ အင္အားၾကီး Imagawa ရွိျပီး အေနာက္ဘက္မွာ နယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္ခ်င္တဲ့ Oda ရွိတဲ့အတြက္ Hirotada ဟာ သူ႕ရဲ့ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္လုံး Mikawa ျပည္နယ္ကို ကာကြယ္ျပီး အခ်ိန္ကုန္ဆုံးခဲ့ရပါတယ္။ 1548 မွာ Oda တပ္ဖြဲ႕ေတြ Mikawa ျပည္နယ္ကို လာတိုက္တဲ့အတြက္ Hirotada ဟာ Imagawa Yoshimoto ကို စစ္ကူေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ Imagawa Yoshimoto ဟာလဲ Hirotada ရဲ့သားကို သံု႕ပန္းအေနနဲ႕ ပို႕ေပးရင္ စစ္ကူေပးမယ္လို႕ အေၾကာင္းျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါကို Hirotada ဟာ လက္ခံခဲ့ျပီး သူ႕သား Takechiyo ကို Imagawa clan ဆီကို ပို႕ဖို႕ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔လဲ လမ္းတစ္ဝက္မွာ Oda ရဲ့ တပ္ေတြဟာ Takechiyo ကို ဖမ္းသြားပါတယ္။ ျပီးေတာ့ Oda ဟာ Takechiyo ရဲ့ အသက္ကို မဆုံးရွုံးခ်င္ရင္ Hirotada ကို လက္နက္ခ်ဖို႕ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါကို Hirotada က ျငင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔လဲ Oda Nobuhide ဟာ Takechiyo ကို မသတ္ပဲ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ဆက္ဆံခဲ့တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ 1549 ခုႏွစ္မွာေတာ့ Nobuhide ေရာ Hirotada ေရာဟာ မေရွးမေႏွာင္းပဲ ေသဆုံးသြားခဲ့ျပီး Oda ေရာ Matsudaira ေရာဟာ ခဏတာ ေခါင္းေဆာင္မရွိပဲ အင္အားယုတ္ေလ်ာ့ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး Imagawa Yoshimoto ဟာ Nobunaga ရဲ့ အစ္ကို Nobuhiro ရွိတဲ့ Anjo Castle ကို ဝန္းရံခဲ့ျပီး Nobuhiro seppuku လုပ္တာ မျမင္ခ်င္ရင္ Takechiyo ကို Imagawa clan ဆီကို ျပန္ပို႕ပါ ဆိုျပီး ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ Nobunaga က Takechiyo ကို Imagawa ေတြဆီ ျပန္ပို႕ ခဲ့ပါတယ္။
Imagawa အရိပ္ေအာက္မွ လြတ္ထြက္လာျခင္း (1556 - 1565)
1556 ခုႏွစ္ - Takechiyo ၁၃ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ အခ်ိန္မွာ Yoshimoto ဟာ Takechiyo ရဲ့ နာမည္ကို Matsudaira Motoyasu လို႕ ေျပာင္းေစခဲ့ပါတယ္။ Motoyasu မွာ Moto ဆိုတဲ့ စာလုံးဟာ Yoshimoto နာမည္က ယူထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ႏွစ္မွာပဲ Yoshimoto ဟာ Motoyasu ကို Mikawa ျပည္နယ္ျပန္ေစခဲ့ျပီး Daimyo ရာထူးကို ဆက္ခံေစခဲ့ပါတယ္။ Mikawa ျပည္နယ္ဟာ Imagawa ရဲ့ လက္ေအာက္ခံ ျပည္နယ္သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ Yoshimoto ရဲ့ ေစခိုင္းမႈ အရ Matsudaira clan ဟာ Oda clan နဲ႕ မၾကာခဏ စစ္ပြဲျဖစ္ခဲ့ျပီး Motoyasu ဟာ စစ္ေရးပရိယာယ္ ႂကြယ္ဝတယ္ဆိုျပီး နာမည္ၾကီးလာခဲ့ပါတယ္။ 1560 မွာ Imagawa Yoshimoto ဟာ စစ္တပ္အင္အား ႏွစ္ေသာင္းကို စုစည္းျပီး Oda clan ကို ရွင္းျပီးတာနဲ႕ Kyoto ကို ခ်ီတက္ဖို႕ လုပ္ပါေတာ့တယ္။ ဒီလိုခ်ီတက္ရာမွာ Yoshimoto ဟာ စစ္ေၾကာင္း ႏွစ္ေၾကာင္းခြဲေစခဲ့ျပီး Motoyasu ကို Marune ကို တိုက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို စစ္ေၾကာင္းခြဲလိုက္လို႕လဲ Motoyasu ဟာ Okehazama စစ္ပြဲမွာ မပါခဲ့ပါဘူး။ Okehazama စစ္ပြဲမွာ Yoshimoto ေသဆုံးသြားတယ္ဆိုေတာ့ သတင္းကို ၾကားျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ Ieyasu က သူ႕ရဲ့ တပ္ေတြကို ျပန္ဆုတ္ေစခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္မွာေတာ့ Imagawa ရဲ့ အရွိန္အဝါေအာက္က ရုန္းထြက္ႏိုင္ခဲ့ျပီး Oda နဲ႕ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလို Imagawa အရိပ္ေအာက္က လြတ္ထြက္ခဲ့ေပမယ္႔လဲ Matsudaira Motoyasu ရဲ့ မိသားစုဝင္တခ်ိဳ႕ဟာ Imagawa ေတြဆီမွာ သံု႕ပန္းအေနနဲ႕ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ 1561 မွာ Motoyasu ဟာ သူ႕မိသားစုေတြကို ခ်ဳပ္ထားတဲ့ Kaminojo ကို ဝင္တိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ဝင္တိုက္တာဟာ အေၾကာင္းရင္းႏွစ္ခ်က္ရွိပါတယ္။ ပထမအခ်က္ကေတာ့ Imagawa ကို တိုက္ျခင္းအားျဖင့္ Oda အေပၚ သစၥာရွိတယ္ဆိုတာကို ျပခ်င္တဲ့သေဘာျဖစ္ျပီး ဒုတိယအေနနဲ႕ကေတာ့ သူ႕မိသားစုေတြကို ကယ္ဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။ အဲစစ္ပြဲမွာ Imagawa ဘက္က စစ္သူၾကီးျဖစ္တဲ့ Kaminojo ရဲ့ သားႏွစ္ေယာက္ကို ဖမ္းမိျပီး Motoyasu ဟာ သံု႕ပန္းခ်င္း ဖလွယ္ဖို႕ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါကို Imagawa ဘက္က သေဘာတူခဲ့ျပီး Motoyasu ရဲ့ ဇနီးနဲ႕ သားကို ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္မွာေတာ့ Motoyasu အတြက္ ေနာက္ဆံတင္းစရာမရွိပဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အကြက္ေ့ရႊႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေတြမွာေတာ့ Motoyasu ဟာ စစ္ပြဲေတြနဲ႕ အလုပ္ ရွုပ္ေနခဲ့ပါတယ္။
Matsudaira Motoyasu မွ Tokugawa Ieyasu သို႕ (1566 - 1583 )
1566 မွာ Motoyasu ဟာ သူ႕နာမည္ေျပာင္းဖို႕အတြက္ ခုံရုံးမွာ အသနားခံစာတင္ခဲ့ျပီး နာမည္ေျပာင္းဖို႕ ခြင့္ျပဳခံရျပီးေနာက္မွာေတာ့ Tokugawa Ieyasu ဆိုျပီး ေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။ Ieyasu ဟာ Mikawa ျပည္နယ္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ ရခဲ့ေပမယ္႔လဲ Oda ရဲ့ စစ္ကူေတာင္းဆိုမႈေတြကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လိုက္ေလ်ာခဲ့ပါတယ္။ 1568 မွာ Oda တပ္ဖြဲ႕ေတြ Kyoto ကို ခ်ီတက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ Tokugawa တပ္ေတြလဲ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ Oda ဟာ အေနာက္ဘက္ကို နယ္ခ်ဲ႕ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ Ieyasu ဟာ အေ့ရွကို သိမ္းဖို႕ စိတ္ကူးရွိခဲ့ပါတယ္။ Ieyasu ဟာ အဲ့လို နယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္ဖို႕ ဆႏၵရွိေနသလို Kai ျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ Takeda Shingen ဟာလဲ Mikawa ျပည္နယ္ကို သိမ္းဖို႕ လုပ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ Ieyasu ဟာ Shingenရဲ့ မဟာရန္သူေတာ္ျဖစ္တဲ့ Uesugi clan နဲ႕ မဟာမိတ္ဖြဲ႕လိုက္တဲ့ အတြက္ Takeda Shingen နဲ႕ မသင့္မျမတ္ျဖစ္ျပီး စစ္မီးေတာက္ေလး အစပ်ိဳးခဲ့ပါတယ္။
1570 မွာေတာ့ Ieyasu ဟာ Mikawa စစ္သား ငါးေထာင္ကို ဦးေဆာင္ျပီး Oda ကို စစ္ကူအေနနဲ႕သြားခဲ့ျပီး Anegawa စစ္ပြဲမွာ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့စစ္ပြဲမွာ Oda တပ္ေတြအႏိုင္ရခဲ့တာဟာ Ieyasu ရဲ့ စစ္ကူအစြမ္း အမ်ားၾကီးပါတယ္လို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ Ieyasu ဟာ Takeda တပ္ေတြရဲ့ ထိုးစစ္ကို အလူးအလိမ့္ခံခဲ့ရပါတယ္။ 1572 မွာ Ieyasu ရဲ့ Futamata Castle က်သြားျပီး Mikatagahara စစ္ပြဲမွာလဲ စစ္ရွုံးသြားတဲ့အတြက္ Ieyasu ဟာ အသက္ေဘးကလြတ္ေအာင္ မနည္းေျပးခဲ့ရပါတယ္။ 1573 မွာေတာ့ Takeda Shingen ေသဆုံးသြားခဲ့ျပီး Ieyasu အတြက္ အနည္းငယ္ ခံသာသြားတယ္လို႕ ဆိုရမွာပါ။ 1574 မွာေတာ့ Takeda Katsuyori ဟာ Mikawa ျပည္နယ္ကို က်ဴးေက်ာ္လာတဲ့အတြက္ Ieyasu က Oda ဆီကေန စစ္ကူေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္မွာ စစ္တပ္ ၃၈, ၀၀၀ အင္အားရွိတဲ့ Oda-Tokugawa တပ္ေပါင္းစုဟာ Takeda တပ္ေတြကို အႏိုင္ယူခဲ့ပါတယ္။ Takeda ဟာ အင္အားခ်ိနဲ႕သြားခဲ့ေပမယ္႔လဲ မျပိဳကြဲခဲ့ေသးပဲ Ieyasu နဲ႕ ဘိုတစ္ျပန္ က်ားတစ္ျပန္ စစ္ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။
Ieyasu ဟာ သူ႕ရဲ့ျပိဳင္ဘက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ Takeda Shingen လိုပဲ clan ရဲ့ ေ႔ရွေရးနဲ႕ ပတ္သတ္လာရင္ေတာ့ ေသြးေအးေအးနဲ႕ ရက္စက္တတ္တယ္လို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ 1579 မွာ Ieyasu ရဲ့ အၾကီးဆုံးသားနဲ႕ ဇနီးဟာ Takeda Katsuyori နဲ႕ ေပါင္းျပီး သစၥာေဖာက္မယ္ဆိုတဲ့ ေကာလဟာလေတြ လြင့္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါကို ၾကားတဲ့ Nobunaga ဟာ Ieyasu ကို ဖိအားေပးတဲ့အတြက္ Ieyasu ဟာ သူ႕သားကို seppuku လုပ္ေစခဲ့ျပီး သူ႕ဇနီးကိုေတာ့သတ္ေစခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ရဲ့ ဒုတိယသားကိုေတာ့ Toyotomi Hideyoshi က ေမြးစားထားတဲ့အတြက္ သူ႕ရဲ့ တတိယသားကို ရာထူးဆက္ခံဖို႕ လ်ာထားခဲ့ပါတယ္။
1582 မွာေတာ့ Ieyasu ဟာ Nobunaga တပ္ေတြနဲ႕ ေပါင္းျပီး Takeda တပ္ေတြကို အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းခဲ့ပါတယ္။ Ieyasu ရဲ့ စြမ္းေဆာင္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႕ Ieyasu ဟာ Suruga ျပည္နယ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔လဲ ဒါဟာ ရည္မွန္းခ်က္ၾကီးတဲ့ Ieyasu အတြက္ ေက်နပ္စရာေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။
1582 June လ- Nobunaga လုပ္ၾကံခံရတဲ့ အခ်ိန္မွာ Ieyasu ဟာ Sakai (Settsu ျပည္နယ္) မွာ ရွိေနခဲ့ျပီး Akechi Mitushide နဲ႕ ယွဥ္ႏိုင္တဲ့ အစြမ္းမရွိေသးတဲ့အတြက္ Mikawa ျပည္နယ္ကို ျပန္ေျပးသြားခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္မွာေတာ့ Takeda ပိုင္ဆိုင္ခဲ့တဲ့ ျပည္နယ္ေတြျဖစ္တဲ့ Kai နဲ႕ Shinano ကို Hojo clan နဲ႕ ခြဲယူလိုက္ပါတယ္။ 1583 မွာ Shibata Katsuie နဲ႕ Toyotomi Hideyoshi တို႕ အားျပိဳင္ခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲျဖစ္တဲ့ Shizugatake စစ္ပြဲမွာ ဘယ္ဘက္ကမွ ဝင္မပါခဲ့ပဲ ေခါင္းေရွာင္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔လဲ သူဟာ တစ္ခ်ိန္မွာ Hideyoshi နဲ႕ ရင္ဆိုင္ရမယ္ဆိုတာေတာ့ သိေနခဲ့ပါတယ္။
Ieyasu အင္အားၾကီးလာျခင္း (1584 - 1598)
1584 မွာ Ieyasu ဟာ Nobunaga ရဲ့သားတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ Oda Nobukatsu ကို အ႐ိုက္အရာ ဆက္ခံဖို႕ ေထာက္ခံတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕ Hideyoshi ကို ေပၚေပၚထင္ထင္ ဆန္႕က်င္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္မွာ Ieyasu ဟာ Owari ျပည္နယ္ကို ဝင္ျပီး Komaki အရပ္မွာ တပ္စြဲထားခဲ့ပါတယ္။ Hideyoshi ဟာလဲ သူ႕တပ္ေတြကို အဲ့ေနရာကို ေစလႊတ္ခဲ့ျပီး Komaki စစ္ပြဲ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ အဲ့စစ္ပြဲမွာ Ieyasu ဟာ အေတာ္အတန္ ေအာင္ျမင္မႉရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔လဲ Hideyoshi ဟာ Ieyasu နဲ႕ ထိပ္တိုက္မရင္ဆိုင္ခဲ့ပဲ အင္အားနည္းတဲ့ Nobukatsu ကို ဝင္တိုက္ျပီး လက္နက္ခ်ေစခဲ့ပါတယ္။ Nobukatsu လက္နက္ခ်သြားတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ Ieyasu ဟာ Hideyoshi ကို ဆန္႕က်င္ဖို႕ အေၾကာင္းျပခ်က္ မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ Hideyoshi ရွိတဲ့ Osaka ကိုသြားျပီး စစ္ေျပျငိမ္းခဲ့ပါတယ္။ Hideyoshi က Ieyasu ရဲ့ စစ္ေျပျငိမ္းတာကို လက္ခံခဲ့ေပမယ္႔လဲ Komaki စစ္ပြဲေၾကာင့္ Ieyasu ကို အယုံအၾကည္ မရွိေတာ့ပါဘူး။
Hideyoshi ဟာ Shikoku နဲ႕ Kyushu ေဒသေတြကို သိမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာ Ieyasu မပါဝင္ခဲ့ပါဘူး။ 1580 ေႏွာင္းပိုင္းမွာေတာ့ Toyotomi Hideyoshi နဲ႕ Hojo clan တို႕ရဲ့ ဆက္ဆံေရးဟာ ဆိုးရြားသည္ထက္ ဆိုးရြားလာပါတယ္။ အဲ့ဆက္ဆံေရးကို အဆင္ေျပေအာင္ Ieyasu ဟာ Hojo Ujimasa အတြက္ ႏိုင္ငံေရးအရ အတတ္ႏိုင္ဆုံး လုပ္ခဲ့ေပမယ္႔လဲ Ujimasa ဟာ လက္နက္မခ်ပဲ ေခါင္းမာခဲ့တဲ့အတြက္ 1589 မွာ Hideyoshi ဟာ Hojo ကို တိုက္ဖို႕ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ Hojo နဲ႕ တိုက္တဲ့ စစ္ပြဲမွာ Hideyoshi ဟာ Tokugawa တပ္ေတြနဲ႕ ေ့ရွေျပးတပ္အေနနဲ႕ ထားျပီး တိုက္ေစခဲ့ပါတယ္။ 1590 Odawara ကို ဝန္းရံေနတဲ့အခ်ိန္မွာ Hideyoshi ဟာ Ieyasu ကို Ieyasu လက္ရွိပိုင္တဲ့ ျပည္နယ္ ငါးခုျဖစ္တဲ့ Mikawa ၊ Tôtômi ၊ Suruga ၊ Shinano နဲ႕ Kai ျပည္နယ္ေတြကို စြန္႕ေစျပီး Kanto ေဒသရဲ့ ျပည္နယ္ ရွစ္ခုကို အပိုင္စားယူေစခဲ့ပါတယ္။ Hojo နဲ႕ စစ္ပြဲျပီးတဲ့ေနာက္မွာ Ieyasu ဟာ Kanto ျပည္နယ္ကို ခ်က္ခ်င္းသြားျပီး Edo မွာ အေျခစိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အျပင္ပန္းက ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ Ieyasu ဟာ ျပည္နယ္ငါးခုကို ပိုမ်ားတဲ့ ျပည္နယ္ ရွစ္ခုနဲ႕လဲတာျဖစ္ျပီး တန္တယ္လို႕ ဆိုရမွာပါ။ ဒါေပမယ္႔လဲ Kanto ေဒသဟာ ျမိဳ႕ေတာ္ရွိရာ Kyoto နဲ႕ ေဝးကြာတဲ့အျပင္ Ieyasu သစၥာေဖာက္ခဲ့ရင္လဲ အလြယ္တကူတိုက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ဒီလိုမ်ိဳးအၾကံနဲ႕ Hideyoshi ဟာ Ieyasu ကို Kanto ေဒသကိုေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုရီးယား-ဂ်ပန္စစ္ပြဲကာလ(1592-93, 1597-98) မွာ Ieyasu ဟာ Hideyoshi ရွိတဲ့ Kyushu ေဒသမွာ ေနခဲ့ရေပမယ္႔လဲ စစ္ပြဲအတြင္းမွာ မပါဝင္ခဲ့ပါဘူး။ Ieyasu ကို Kyushu ကို ေခၚထားတာဟာ Hideyoshi ကိုရီးယားစစ္ပြဲအေပၚ အာရုံစိုက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ Ieyasu က ေနာက္ေက်ာကို ဓားနဲ႕ ထိုးမွာစိုးလို႕ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔႔လဲ Ieyasu ရဲ့ လူယုံေတြရဲ့ အစြမ္းေၾကာင့္ Tokugawa clan ဟာ အင္အားၾကီးသည္ထက္ ၾကီးလာခဲ့ပါတယ္။
Hideyoshi ကြယ္လြန္ျခင္း ႏွင့္ Sekigahara စစ္ပြဲ (1600) (1598 - 1602)
1598 မွာ Hideyoshi ဟာ သူ႕ရဲ့သားျဖစ္တဲ့ Hideyori အရြယ္မေရာက္ခင္ထိ အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႕ Daimyo ငါးဦးပါတဲ့ ရင္ခြင္ပိုက္အစိုးရ ဖြဲ႕ေစခဲ့ျပီး အဲ့ Daimyo ငါးဦးမွာ Ieyasu လဲ အပါအဝင္ျဖစ္ပါတယ္။ 1598 September မွာ Hideyoshi ေသဆုံးသြားျပီးေနာက္ Ieyasu ဟာ Date clan အျပင္ အျခား Clan ေတြနဲ႕ မဟာမိတ္ ဖြဲ႕ပါေတာ့တယ္။ 1599 မွာ Hideyoshi ရဲ့ သစၥာခံ Daimyo ျဖစ္တဲ့ Ishida Mitsunari ဟာ Ieyasu ကို လူသတ္သမား လႊတ္ျပီး သတ္ေစခဲ့ေပမယ္႔လဲ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ အဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလုံးဟာ စစ္ပြဲၾကီး တစ္ခုအတြက္ ျပင္ဆင္ေနခဲ့ပါတယ္။ သကၠရာဇ္ 1600 မွာေတာ့ ဂ်ပန္ဟာ အေ႔ရွနဲ႕အေနာက္ ကြဲထြက္သြားျပီး အင္အားဟာလဲ မတိမ္းမယိမ္း ျဖစ္ပါတယ္။
သကၠရာဇ္ 1600 October လ 21 ရက္ - ျမဴေတြအံု႕ဆိုင္းေနတဲ့ ရက္တစ္ရက္ျဖစ္ျပီး ဒီေန႕ဟာ ဂ်ပန္သမိုင္းကို အဆုံးအျဖတ္ေပးမယ္႔ရက္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။ "Sekigahara သိမ္းႏိုင္တဲ့သူဟာ ဂ်ပန္ကို သိမ္းႏိုင္မယ္႔ လူပဲ" လို႕ Saito Dosan က တစ္ခါက ေျပာဖူးတယ္လို႕ ဆိုပါသတဲ့။ Sekigahara မွာ စစ္မ်က္ႏွာျပင္ အေနအထားအရ Ishida ဘက္က တစ္ပန္းသာေနခဲ့ပါတယ္။ Ieyasu ရဲ့ ဝွက္ဖဲကေတာ့ Matsuo ေတာင္မွာ တပ္စြဲထားတဲ့ Kobayakawa Hideaki ရဲ့ စစ္တပ္ တစ္ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ Hideaki ဟာ စစ္ပြဲမွာ Tokugawa ဘက္ပါမယ္လို႕ ကတိ ၾကိဳေပးထားတဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။
မနက္ ၈ နာရီအခ်ိန္ေလာက္မွာ စစ္ပြဲစတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေပမယ္႔လဲ Hideaki ဟာ ဘယ္သူ႕ဘက္မွာမွ ဝင္မပါပဲ ေန, ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ Ieyasu ရဲ့ သား ဟာ စစ္ကူ ေရာက္မလာခဲ့ပဲ ေႏွာင့္ေႏွးေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Ieyasu ဟာ မတိုးသာ မဆုတ္သာ အေျခအေန ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ညေနအခ်ိန္ေလာက္မွာ Ieyasu ဟာ Hideaki ကို တိုက္မယ္ ဟန္ျပင္လိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွပဲ Hideaki ဟာ Ieyasu ဘက္ပါျပီး Ishida တပ္ေတြကို တိုက္ခဲ့တဲ့အတြက္ စစ္ပြဲဟာ Ieyasu အတြက္ အသာစီး ရလာခဲ့ပါျပီ။ ေနာက္ျပီး Mori တပ္ေတြဟာ Ishida နဲ႕ မဟာမိတ္ ျဖစ္ေပမယ္႔လဲ မသင့္ျမတ္တဲ့ အတြက္ စစ္ပြဲအတြင္းမွာ ဝင္မပါပဲ Nangû ေတာင္ကုန္းေပၚမွာသာ တပ္ဆြဲထားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ Ieyasu အႏိုင္ရျပီး ေနာက္ ရက္အနည္းငယ္အၾကာမွာ Ishida နဲ႕ အေပါင္းအပါေတြကို Kyoto မွာ ကြပ္မ်က္ခဲ့ပါတယ္။ Ieyasu ရဲ့ သားဟာ ေနာက္က်ျပီးမွ စစ္ကူေရာက္လာတဲ့အတြက္ Ieyasu ဟာ သူ႕သားအေပၚ ေအးစက္စက္ ဆက္ဆံခဲ့ပါတယ္။
အဲ့ေနာက္မွာေတာ့ Ieyasu ဟာ ဂ်ပန္မွာ အင္အားအၾကီးဆုံး Daimyo ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ စစ္ပြဲအတြင္းမွာ သူ႕ကို ေထာက္ခံခဲ့တဲ့သူေတြကို နယ္ေတြ တိုးျပီးေတာ့ ခ်ီးေျမႇာက္ေပးျပီး ဆန္႕က်င္ခဲ့တဲ့သူေတြကိုေတာ့ နယ္ေတြ ေလွ်ာ့တန္ေလွ်ာ့၊ ရာထူးခ်တန္ ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔လဲ အေနာက္ဘက္က Daimyo တစ္ခ်ိဳ႕ (ဥပမာ - Shimazu) ကိုေတာ့ ဘာမွ မလုပ္ခဲ့ပါဘူး။
Shogun ဘဝ ႏွင့္ Ieyasu ၏ ေနာက္ဆုံးႏွစ္မ်ား (1603 - 1616)
1603 မွာ ဂ်ပန္ ဧကရာဇ္ဟာ Ieyasu ကို Shogun ရာထူး ေပးသနားခဲ့ပါတယ္။ Ieyasu ဟာ အဲ့ရာထူးကို ႏွစ္ႏွစ္သာ ယူခဲ့ျပီး အနားယူခဲ့ပါတယ္။ 1609 မွာ Ieyasu ဟာ Dutch ေတြ Spain ေတြနဲ႕ ကုန္သြယ္ခဲ့ပါတယ္။ 1614 မွာေတာ့ ခရစ္ယာန္ဘာသာ တားျမစ္ေရးဥပေဒကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္မွာေတာ့ Ieyasu အတြက္ အႏၱရာယ္ဆိုလို႕ Osaka မွာ အခိုင္အမာရွိေနတဲ့ Hideyori ပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။ အဲ့ေနာက္မွာေတာ့ Ieyasu ဟာ Osaka ကို ေဆာင္းရာသီမွာ တစ္ခါ၊ ေႏြရာသီမွာ တစ္ခါ တိုက္ခဲ့ျပီးေနာက္မွာေတာ့ 1615 ခုႏွစ္မွာ Hideyori ရယ္ သူ႕အေမ ရယ္ဟာ သတ္ေသသြားခဲ့ပါတယ္။ Ieyasu ဟာ Hideyori ရဲ့ သားကိုပါသတ္ေစခဲ့တဲ့ အတြက္ Toyotomi မ်ိဳးဆက္ျပတ္သြားခဲ့ပါတယ္။
1616 မွာေတာ့ Ieyasu ဟာ နာမက်န္းျဖစ္ျပီး ေသဆုံးသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ သူဟာ Hideyoshi လို မဟုတ္ပဲ သူ႕ရဲ့ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ေတြအတြက္ အေမြခ်န္ထားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သူ စတင္ခဲ့တဲ့ Edo ေခတ္ဟာ ႏွစ္ ႏွစ္ရာေက်ာ္ တည္တံ့ခဲ့ျပီး ဂ်ပန္ရဲ့ ေရႊေခတ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဂ်ပန္သမိုင္းမွာေတာ့ Ieyasu လိုလူ အလြန္ရွားတယ္လို႕ ဆိုပါရေစ။ သူဟာ ေနာင္ေရးအတြက္ဆိုရင္ သားနဲ႕ ဇနီးကိုေတာင္ သတ္ႏိုင္တဲ့ လူျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူဟာ ရန္ျငိဳးကိုလဲ မေမ႔သလို ေက်းဇူးတရားကိုလဲ အျမဲေအာက္ေမ႔တတ္သူျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ သူ႕ကို ကေလးဘဝတုန္းက ေစာ္ကားေမာ္ကား ေျပာခဲ့ဖူးတဲ့ ေထာင္သားတစ္ေယာက္ကို ၾကီးလာတဲ့အခါမွာ ကြပ္မ်က္ေစခဲ့ပါသတဲ့။ ဒါေပမယ္႕လဲ သူ႕အေပၚ သစၥာရွိတဲ့ သူေတြကိုေတာ့ ခ်ီးေျမာက္ဖို႕ ဘယ္ေတာ့မွ မေမ႔ပါဘူးတဲ့။
Ieyasu ဟာ သတိၾကီးတဲ့လူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ စစ္ပြဲေတြမွာ တိုက္တိုင္းေအာင္ မဟုတ္ေပမယ္႔လဲ အေရးပါတဲ့ စစ္ပြဲေတြမွာေတာ့ ေအာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ "ငွက္ကေလးဟာ ေတးသံ မတြန္က်ဴးေတာ့ရင္ သီဆိုတဲ့ အထိ ေစာင့္မယ္" ဆိုသလိုပဲ သူဟာ "ျဖည္းျဖည္းမွန္မွန္နဲ႕ ေအာင္ပြဲ ခံသြားတဲ့ သူ" ျဖစ္ပါတယ္။
References
http://www.samurai-archives.com/ieyasu.html
Comments